Giảm nghèo thông tin: Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người nghèo trong công tác giảm nghèo

Nghị quyết đã tạo tác động trên nhiều lĩnh vực, bao gồm cả công tác giảm nghèo bền vững tại các địa phương. Trong đó, truyền thông và giảm nghèo về thông tin được coi là chìa khóa giúp người dân tiếp cận kiến thức hữu ích, nâng cao dân trí và hướng tới thoát nghèo bền vững.

Dự án 6 thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 hướng tới hỗ trợ và cung cấp thông tin cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và người dân tại huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn, vùng bãi ngang, ven biển, hải đảo sử dụng dịch vụ viễn thông, tiếp cận thông tin và giảm nghèo về thông tin. Đồng thời cung cấp thông tin thiết yếu cho xã hội, đặc biệt là thông tin dành cho miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao. Nội dung truyền thông bao gồm kiến thức, kỹ năng, mô hình, kinh nghiệm sản xuất - kinh doanh; đồng thời nâng cao nhận thức và trách nhiệm của toàn xã hội, nhất là người nghèo, trong công tác giảm nghèo và bảo đảm an sinh bền vững.

Trong 5 năm qua, Tiểu dự án "Giảm nghèo thông tin" đạt nhiều kết quả tích cực. Các địa phương đã phát hành ấn phẩm điện tử, cẩm nang cơ chế chính sách, tài liệu hỏi - đáp về Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững 2021-2025; ban hành sổ tay nghiệp vụ hướng dẫn thực hiện dự án đa dạng hóa sinh kế, mô hình giảm nghèo; sổ tay hướng dẫn cán bộ hỗ trợ sản xuất theo chương trình.

Tại nhiều địa phương, tiểu dự án Giảm nghèo về thông tin thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021–2025 về giảm nghèo bền vững đang được triển khai và mang lại kết quả tích cực. Xã Định Hóa (Thái Nguyên) hiện có 340 hộ nghèo và cận nghèo, gồm 140 hộ nghèo (2,56%) và 200 hộ cận nghèo (3,66%). Dù tỷ lệ không cao so với các xã miền núi, nguy cơ tái nghèo vẫn hiện hữu nếu thiếu giải pháp căn cơ. Hạn chế về thông tin, kiến thức sản xuất và kỹ năng số cũng là rào cản lớn trong cải thiện sinh kế.

Theo bà Bùi Thị Thu Hương, Trưởng phòng Thông tin - Báo chí - Xuất bản (Sở VN-TT-DL Thái Nguyên), giảm nghèo thông tin là cung cấp thông tin thiết yếu phục vụ nhu cầu của người dân, phát trên hệ thống thông tin nguồn của tỉnh và loa truyền thanh. Nhờ nỗ lực của Sở, 100% hộ dân tại các xã còn nhiều khó khăn như Thần Sa, Sảng Mộc, Võ Nhai đã được tiếp cận thông tin giảm nghèo bền vững; đồng thời hệ thống cơ sở vật chất của đài truyền thanh xã được tăng cường với 39 cụm loa ứng dụng công nghệ thông tin – viễn thông…

Nhờ cách làm này, nhận thức của người dân về giảm nghèo, phát triển kinh tế và chuyển đổi số chuyển biến rõ rệt. Nhiều hộ chủ động tìm kiếm thông tin chính thống, áp dụng kỹ thuật mới vào trồng trọt, chăn nuôi, tích cực tham gia các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số.

Tại Lào Cai, nơi có hơn 30 dân tộc sinh sống, công tác giảm nghèo thông tin được đẩy mạnh trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, giúp người dân thay đổi nhận thức và quyết tâm vươn lên thoát nghèo bền vững. Chị Tẩn Tả Mẩy, Giám đốc Hợp tác xã Cộng đồng Dao đỏ, thành lập hợp tác xã năm 2015 với mong muốn hỗ trợ phụ nữ dân tộc không phải đi bán hàng rong gây ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch địa phương. Hợp tác xã kinh doanh các sản phẩm, dịch vụ thuốc tắm truyền thống. Thông qua hoạt động truyền thông, câu chuyện vượt khó của chị Mẩy và hiệu quả mô hình đã được lan tỏa, tạo động lực để nhiều phụ nữ Dao đỏ mạnh dạn khởi nghiệp theo.

Có thể thấy giảm nghèo thông tin là một trong những tiểu dự án quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 về giảm nghèo bền vững. Nhờ đó, người dân nắm rõ chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, thay đổi nhận thức, không còn tâm lý trông chờ, ỷ lại mà chủ động vươn lên.

Thông qua tuyên truyền, người dân, đặc biệt các hộ nghèo, cận nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số  biết lựa chọn mô hình sản xuất phù hợp, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, tổ chức sản xuất theo nhu cầu thị trường. Đồng thời hình thành chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm, nâng cao chất lượng hàng hóa, nâng cao thu nhập cho người dân.