Đề xuất bảo hiểm y tế chi trả chi phí lắp đặt chân giả, tay giả cho những người kém may mắn
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức (Đại biểu Quốc hội Đoàn TP Hồ Chí Minh) đề nghị Quốc hội, Chính phủ có chính sách quan tâm, hỗ trợ, đầu tư để ngành sản xuất chân giả, tay giả phát triển, giúp người kém may mắn tiếp cận dễ dàng và thuận lợi hơn.
Ngày 30/10, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức (Đại biểu Quốc hội Đoàn TP Hồ Chí Minh) cho biết, lĩnh vực sản xuất chân giả, tay giả, hay còn gọi là dụng cụ chỉnh hình, là một lĩnh vực thuộc quản lý của Bộ Lao động thương binh và xã hội (trước đây), và nay đã chuyển về Bộ Y tế. Việc sản xuất chân giả, tay giả là một kỹ thuật quan trọng nhằm phục hồi chức năng vận động và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người khuyết tật vận động, đặc biệt là các nạn nhân chiến tranh, tai nạn giao thông, tai nạn lao động, hoặc là người mắc các bệnh bẩm sinh hay bệnh mắc phải.
Ở Việt Nam, số lượng người khuyết tật ước tính chiếm khoảng 7–8% dân số. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 10% trong số đó có thể tiếp cận được các sản phẩm tay giả, chân giả có chất lượng phù hợp”, ông Thức thông tin.
Lý giải nguyên nhân, ông Thức cho rằng, lĩnh vực sản xuất chân giả, tay giả đã hình thành cách đây 40–50 năm. Thời điểm đó, với sự hỗ trợ của các nước xã hội chủ nghĩa, nước ta đã cử nhiều kỹ sư đi học, sau đó đầu tư các dây chuyền sản xuất phù hợp với giai đoạn đó. Tuy nhiên, từ đó đến nay, lĩnh vực này gần như bị lãng quên. Hiện chỉ có khoảng 30 cơ sở sản xuất chân giả, tay giả, phần lớn sản xuất nhỏ lẻ, công nghệ lạc hậu.
“Hiện nay, trên thế giới, kỹ thuật sản xuất chân giả, tay giả đã đạt trình độ rất cao. Người ta đã sản xuất thông minh và in 3D, cá thể hóa chân tay giả, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để mô phỏng chuyển động, cải thiện phù hợp sinh học, thiết kế bền vững và giá rẻ cho thị trường. Đặc biệt, đã có những loại chân giả, tay giả có thể vận động theo tín hiệu nơ-ron thần kinh từ não điều khiển,” ông Thức nói.
Ông Thức nhấn mạnh, chính sách tài chính và bảo hiểm đối với chân giả ở nhiều nước trên thế giới là rất ưu đãi: 90% chi phí do bảo hiểm hoặc nhà nước chi trả, người bệnh chỉ phải đóng 10%. Các quốc gia lân cận Việt Nam như Thái Lan, Campuchia đều có quỹ của nhà nước và các tổ chức phi chính phủ hỗ trợ miễn phí cho nhóm thu nhập thấp. Trong khi đó, ở Việt Nam, chính sách với người có công quy định mức hỗ trợ từ 180.000 đồng đến 4,8 triệu đồng cho một chân giả hoặc tay giả. Các đối tượng khác gần như không được
Từ đó, ông Thức đề xuất Chính phủ cần khẩn trương đầu tư hệ thống dây chuyền sản xuất chân giả, tay giả hiện đại, phù hợp với công nghệ thế giới hiện nay tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Cùng với đó, cần xây dựng đề án đào tạo nhân lực trong nước và ngoài nước về lĩnh vực này. Đặc biệt, đề nghị Chính phủ chỉ đạo BHYT chi trả toàn bộ chi phí lắp đặt chân giả, tay giả cho những người kém may mắn, để họ không bị bỏ rơi khi đất nước bước vào kỷ nguyên số và kỷ nguyên công nghệ cao.
Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Đoàn Lâm Đồng) cho hay, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực y tế, dược phẩm, thiết bị, vật tư y tế từng đóng góp, cho vay mượn trong giai đoạn phòng chống dịch Covid-19 đến nay vẫn chưa được thanh toán, do vướng mắc về thủ tục, hồ sơ và cơ chế tài chính. Việc này đã ảnh hưởng đến khả năng phục hồi của một số doanh nghiệp.
Từ đó, ông Thông đề nghị Chính phủ chỉ đạo giải quyết dứt điểm kinh phí liên quan đến vấn đề các doanh nghiệp cho các cơ sở y tế vay mượn trang thiết bị, vật tư, y tế, sinh phẩm phục vụ trong công tác phòng chống dịch Covid-19, nhưng đến nay vẫn chưa được thanh toán, giải quyết.
