Tuyên Quang: Chương trình MTQG 1719 tạo chuyển biến toàn diện ở vùng đồng bào DTTS

Quan tâm chăm lo những vấn đề bức thiết

Thôn Ly Chứ Phìn A, xã Sảng Tủng của tỉnh Tuyên Quang có 32 hộ với 154 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc Mông. Trước đây, kinh tế của thôn chủ yếu dựa vào sản xuất nhỏ lẻ, tự cung tự cấp. Nhiều hộ chưa có điều kiện làm nhà kiên cố, sinh kế thiếu ổn định, đời sống gắn liền với khó khăn triền miên. Những năm qua, cùng với nguồn lực hỗ trợ từ các Chương trình MTQG, đặc biệt là Chương trình MTQG 1719, đời sống người dân đã có bước cải thiện rõ rệt.

Gia đình anh Lầu Mí Nô là một minh chứng. Anh chia sẻ: “Em lập gia đình từ năm 2015, tới nay gia đình đã có 7 nhân khẩu. Xây một ngôi nhà là chuyện lớn nên mấy năm cứ phải tính toán mãi. Căn nhà cũ bằng vách đất xuống cấp, mưa gió là nơm nớp lo sập. Khi được Nhà nước hỗ trợ tiền, vợ chồng em mới có động lực quyết tâm làm nhà mới”.

Từ tháng 5/2023, ngôi nhà mới hơn 100 m2 của gia đình anh được khởi công và hoàn thiện sau 4 tháng. Cùng năm đó, gia đình còn được hỗ trợ kinh phí chăn nuôi bò sinh sản. “Những điều ấy như là ‘vốn’ để vợ chồng em nghĩ tới chuyện phát triển kinh tế cho sau này. Từ dạo đó, em thấy mình có thêm động lực, như vừa vứt bỏ hết cái khổ”, anh Nô tâm sự.

Không chỉ được hỗ trợ xây dựng nhà ở và sinh kế, gia đình anh còn được các cán bộ xã hướng dẫn sắp xếp khu chăn nuôi tách biệt để đảm bảo vệ sinh, phù hợp các tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Không khí vui mừng của gia đình trẻ người Mông cũng là niềm vui chung của cả cộng đồng khi cuộc sống bước sang trang mới.

Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ nhà ở, Chương trình MTQG 1719 còn chú trọng giải quyết những nhu cầu dân sinh cấp thiết nhất, trong đó có vấn đề nước sạch. Ông Giàng Mí Sính, người dân xã Tả Lủng, chia sẻ rằng dù gia đình sống gần hồ treo nhưng trước đây không có dụng cụ chứa nước, nên mỗi ngày ông phải địu từng can nước về sử dụng, vừa mất thời gian vừa vất vả. Từ khi được Nhà nước hỗ trợ bồn chứa nước Inox dung tích 1.500 lít, sinh hoạt của gia đình thuận tiện hơn nhiều, gánh nặng thiếu nước sinh hoạt cũng được tháo gỡ, cuộc sống cũng bớt khó khăn hơn.

Chuyển biến toàn diện ở vùng đồng bào DTTS

Theo Báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Tuyên Quang, trong giai đoạn 2021 – 2025, Tuyên Quang được Trung ương phân bổ hơn 9.367 tỷ đồng để triển khai Chương trình MTQG 1719. Nguồn lực lớn này được tỉnh sử dụng theo hướng trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên nhu cầu bức thiết của người dân.

Nhờ đó, đời sống kinh tế, xã hội vùng đồng bào DTTS có những chuyển biến toàn diện. Số xã đã ra khỏi địa bàn khó khăn là 45 xã (gồm 27 xã khu vực III và 18 xã khu vực II); tỷ lệ hộ nghèo DTTS giảm bình quân từ 4% trở lên (dự kiến đến hết năm 2025 đạt kế hoạch giảm tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số 4%/năm, đạt 100% kế hoạch).

Cụ thể, từ nguồn lực Chương trình, năm 2025, tỉnh Tuyên Quang đã hỗ trợ 711/587 làm nhà ở mới, đạt 121% kế hoạch. Luỹ kế kết quả thực hiện giai đoạn 2021-2025 hỗ trợ đất ở cho 67 hộ, hỗ trợ làm nhà ở cho 4.233 hộ nghèo. Đây là con số mang ý nghĩa đặc biệt, bởi mỗi căn nhà mới chính là lời khẳng định về chính sách an sinh không để ai bị bỏ lại phía sau.

Cùng với đó, 61 công trình nước sinh hoạt tập trung và hàng chục nghìn bồn chứa nước đã được bàn giao, giúp gần 37.000 hộ dân được tiếp cận nước sạch, cải thiện sức khỏe và điều kiện vệ sinh. Việc hoàn thành vượt mục tiêu đề ra đã tạo chuyển biến căn bản trong đời sống người dân tại những nơi vốn chịu khan hiếm nước.

Đáng chú ý nhất trong giai đoạn này là Dự án 3 về hỗ trợ phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững. Toàn tỉnh đã bảo vệ hơn 420.000 ha rừng, trồng mới 5.500 ha rừng sản xuất, đồng thời cấp hơn 7.000 tấn gạo cho các hộ tham gia bảo vệ rừng. Việc gắn rừng với sinh kế đã tạo động lực để người dân bảo vệ tài nguyên rừng tốt hơn, đồng thời tăng thu nhập ổn định.

Ngoài ra, tỉnh triển khai 44 dự án sản xuất theo chuỗi giá trị, 34 dự án cộng đồng và 20 mô hình khởi nghiệp. Đây là bước tiến quan trọng trong chuyển đổi từ sản xuất tự phát sang sản xuất theo chuỗi, gắn với thị trường và tiêu thụ sản phẩm. Nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư chăn nuôi, trồng trọt, phát triển nghề truyền thống, đưa sản phẩm đặc sản của địa phương vào hệ thống tiêu thụ hiện đại.

Bên cạnh đó, từ nguồn lực Chương trình, tỉnh Tuyên Quang đã đầu tư tới 1.583 công trình thiết yếu gồm đường giao thông, trường học, điện, thủy lợi… Bên cạnh đó, hơn 1.000 công trình từ các giai đoạn trước tiếp tục được duy tu, sửa chữa.

Đặc biệt, 19 chợ dân sinh được xây dựng và cải tạo đã trở thành điểm giao thương quan trọng, giúp đồng bào tiêu thụ nông sản thuận lợi hơn. Hệ thống chợ mới không chỉ giải quyết nhu cầu mua bán mà còn góp phần kết nối hàng hóa của người dân với thị trường rộng lớn hơn, thúc đẩy sản xuất hàng hóa.

Trong lĩnh vực giáo dục – đào tạo, Dự án 5 đã mang lại những kết quả rõ nét. Tỉnh đã mở rộng cơ sở vật chất cho 46 trường nội trú và bán trú, trang bị thiết bị học tập cho hơn 100 trường. Bên cạnh đó, 106 lớp bồi dưỡng kiến thức dân tộc với hơn 7.000 học viên cùng 223 lớp đào tạo nghề cho hơn 6.200 người đã được triển khai. Những nỗ lực này không chỉ góp phần nâng cao trình độ dân trí và chất lượng nguồn nhân lực mà còn giúp thế hệ trẻ vùng DTTS có cơ hội tiếp cận tri thức, học nghề, tìm việc làm, từ đó giảm nghèo bền vững.

Cùng với phát triển kinh tế, tỉnh Tuyên Quang đặc biệt quan tâm bảo tồn các giá trị văn hóa và chăm lo đời sống tinh thần của đồng bào. Tỉnh đã tổ chức 103 hội nghị tuyên truyền giảm tảo hôn, ngăn ngừa hôn nhân cận huyết thống; vinh danh gần 3.800 lượt Người có uy tín; tổ chức hàng trăm lớp tập huấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho người dân,… Các hoạt động này góp phần củng cố khối đoàn kết, nâng cao nhận thức xã hội, giảm thiểu những tập tục lạc hậu và gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống.

Có thể khẳng định, Chương trình MTQG 1719 đã tạo chuyển biến rõ nét tại Tuyên Quang, vừa đầu tư mạnh vào hạ tầng và sinh kế, vừa khơi dậy ý chí vươn lên của đồng bào. Nhiều hộ đã thoát nghèo, từng bước khá giả, góp phần xây dựng cộng đồng ổn định, bền vững. Quan trọng hơn, chương trình củng cố niềm tin của người dân đối với Đảng và Nhà nước khi các chính sách hỗ trợ đi vào đời sống một cách thiết thực.