Thanh Hóa: “Siêu” dự án có nguy cơ chậm tiến độ
Dự án mở rộng đại lộ Nam sông Mã giai đoạn 2, có tổng mức đầu tư lên đến gần 2.000 tỷ đồng đang phải thi công cầm chừng do thiếu nguồn vật liệu. Vấn đề này không chỉ khiến dự án đứng trước nguy cơ chậm tiến độ mà còn hưởng đến hình ảnh đầu tư của địa phương.
Thiếu vật liệu
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đại đoàn kết: Dự án đại lộ Nam sông Mã giai đoạn 2 qua địa phận TP Thanh Hóa (cũ) và TP Sầm Sơn (cũ), được chia làm hai hợp phần. Hợp phần thứ nhất là dự án qua địa phận TP Thanh Hóa (cũ), có chiều dài tuyến hơn 5,6km bắt đầu từ Km5+792,36 đến điểm cuối Km11+427,53. Dự án có tổng đầu tư hơn 1.440 tỷ đồng, được khởi công xây dựng từ tháng 4/2025 và dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác trong năm 2027. Liên danh Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Minh Tuấn, Tổng Công ty Công trình giao thông I Thanh Hóa - Công ty cổ phần, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Thương mại Minh Việt Phát, Công ty Cổ phần Xây dựng cầu Thanh Hóa thực hiện thi công dự án này.
Ghi nhận thực tế cho thấy, hiện nay, trên dự án, các đơn vị đang tiến hành đào đất phong hoá, xử lý nền đất yếu và thi công một số mố, trụ cầu Thống Nhất. Tổng giá trị khối lượng thực hiện đạt 32,8 tỷ đồng/1.060 tỷ đồng.
Trao đổi với báo chí, ông Vũ Ngọc Ca - đại diện Liên danh Công ty Cổ phần Tư vấn đầu tư xây dựng Thăng Long và Công ty Cổ phần Tư vấn kỹ thuật và Xây dựng Hồng Hà cho biết: Dự án này có nhiều vị trí cần phải xử lý nền đất yếu và chúng tôi sử dụng phương pháp khoan nhồi cát. Trong khi hiện nay, nguồn vật liệu cát, đất đắp khan hiếm đã ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ thi công. "Nhà thầu đã phải mua cát ở tỉnh Nghệ An nhưng một ngày cũng chỉ được mấy trăm khối, không đáp ứng được so với nhu cầu. Còn về đất đắp thì có 2 mỏ nhưng lại thiếu trữ lượng"- ông Ca nói.
Cùng có chung khó khăn, đại diện của Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Minh Tuấn, cũng cho biết: Khó khăn lớn nhất hiện nay là nguồn cát bị khan hiếm, nhà thầu đã vào tận Nghệ An để mua nhưng cũng chỉ nhỏ giọt, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Nhiều đoạn của dự án phải tạm dừng thi công vì thiếu cát. Nếu có đủ nguồn vật liệu, công ty sẽ thi công 3 ca, 4 kíp, làm ngày, làm đêm đẩy nhanh tiến độ, đưa dự án về đích sớm so với kế hoạch. Song tình trạng như hiện nay, khó có thể đảm bảo tiến độ đề ra.
Ông Nguyễn Văn Quân - Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa cho biết: Hiện nay, nguồn vật liệu cát và đất đắp rất khan hiếm, nhất là cát sử dụng cho công trình. Ban cũng đã có báo cáo UBND tỉnh về tiến độ thực hiện của dự án và xem xét tháo gỡ khó khăn về nguồn vật liệu xây dựng. Khối lượng sử dụng vật liệu cát phục vụ cho dự án rất lớn, khoảng 264.000m3, trong đó: Khối lượng cát sử dụng làm cọc cát xử lý nền đất yếu là 58.000m3, khối lượng cát thoát nước 64.000m3, khối lượng cát đắp nền 85.000m3, khối lượng cát bê tông 57.000m3. Trước những khó khăn trên, đơn vị thi công đã tìm hiểu nhiều nguồn cát trong và ngoài tỉnh, tuy nhiên đơn giá cát về công trình rất cao và khối lượng cấp cho công trình vẫn không đảm bảo tiến độ. Mặt khác, tình hình thời tiết không thuận lợi, các cơn bão diễn biến phức tạp gây khó khăn không nhỏ đến công tác thi công và đảm bảo an toàn.
Tình trạng thiếu vật liệu cũng đang xảy ra tại hợp phần thứ 2 của dự án tại địa phận TP Sầm Sơn (cũ). Dự án này cũng được chia làm 2 dự án có tổng mức đầu tư gần 580 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, hiện trạng dự án trên địa bàn đang được UBND phường Sầm Sơn theo dõi. Chính vì các nguyên nhân vừa nêu mà dự án đang đứng trước nguy cơ chậm so với tiến độ đề ra.
Cần có cơ chế đặc thù
Theo thống kê của UBND tỉnh Thanh Hóa, đến giữa tháng 8/2025, toàn tỉnh có 143 dự án gặp khó khăn do thiếu đất, đá, cát, trong đó có 29 dự án trọng điểm chậm tiến độ. Khối lượng thiếu hụt rất lớn 7,45 triệu m3 đất san lấp, 1,14 triệu m3 cát xây dựng và hơn 800 nghìn m3 đá. Danh mục 29 dự án này trải rộng từ những tuyến đường giao thông huyết mạch, công trình tái định cư, đến kè chống sạt lở và hệ thống tiêu úng. Trong đó, riêng Dự án đại lộ Nam sông Mã giai đoạn 2 đang thiếu hơn 1 triệu m3...
Có thể thấy, 29 dự án trên đều là những công trình quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất, sinh hoạt và an toàn của hàng chục nghìn hộ dân. Nếu tình trạng này kéo dài, không chỉ tiến độ đầu tư công bị chậm trễ, mà mục tiêu tăng trưởng GRDP 11% mà Chính phủ giao cho Thanh Hóa năm 2025 cũng bị ảnh hưởng.
Trước những hệ lụy do tình trạng khan hiếm vật liệu xây dựng gây ra, mới đây UBND tỉnh Thanh Hóa đã gửi văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép áp dụng cơ chế đặc thù đến hết ngày 30/6/2027, với các nội dung trọng tâm cho phép khai thác khoáng sản nhóm IV (đất san lấp) để phục vụ 29 dự án trọng điểm và các dự án tái định cư lớn, áp dụng thủ tục rút gọn.
Theo đó, đơn giản hóa thủ tục cấp phép, không phải xin chấp thuận chủ trương đầu tư, không phụ thuộc quy hoạch sử dụng đất hàng năm, không cần lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, Chủ tịch UBND tỉnh được quyền cấp phép trực tiếp. Điều chỉnh nâng công suất mỏ đang hoạt động tăng tối đa 50% với cát, sỏi lòng sông và không hạn chế với đất, đá, các vật liệu khác. Rút ngắn thời gian cấp phép từ 560 ngày xuống 60 - 90 ngày với mỏ mới, từ 90 ngày xuống còn 10 ngày với trường hợp nâng công suất...
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Quân - Giám đốc công ty Minh Tuấn cho biết: “Theo tính toán, nếu cơ chế đặc thù được chấp thuận, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ, tháo gỡ áp lực cho doanh nghiệp và đảm bảo hoàn thành mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2025”.
