Phát triển ngành công nghiệp an ninh mạng: Xây dựng lá chắn số cho đất nước
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của chuyển đổi số, ngành công nghiệp an ninh mạng giai đoạn gần đây cũng rất phát triển. An ninh mạng không chỉ tạo ra doanh thu, việc làm cho nền kinh tế, mà còn là lực lượng bảo vệ chủ quyền số quốc gia, an toàn không gian mạng và mang lại vị thế cho đất nước. Do đó, theo các chuyên gia an ninh mạng, cần thiết phải phát triển ngành công nghiệp này.
Tăng trưởng ấn tượng
Khi khoa học và công nghệ ngày càng phát triển, chuyển đổi số ngày càng cao thì các mối đe dọa an toàn thông tin mạng ngày càng gia tăng. Đây cũng vừa là thách thức vừa là cơ hội cho ngành an ninh mạng.
Toàn cầu đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng rất ấn tượng của ngành an ninh mạng. Mordor Intelligence (một công ty tư vấn và nghiên cứu thị trường quốc tế có trụ sở tại Ấn Độ) dự báo thị trường an ninh mạng toàn cầu sẽ tăng gấp đôi giá trị, từ 211,55 tỷ USD năm 2025, lên 437,6 tỷ USD năm 2030.
Tại Việt Nam, an ninh mạng là một ngành công nghiệp mới nhưng đóng góp đáng kể cho nền kinh tế đất nước. Báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông (bây giờ là Bộ Khoa học và Công nghệ) cho thấy, năm 2024, doanh thu ngành an toàn thông tin của Việt Nam đạt 7.179 tỷ đồng, tăng 30%; nộp ngân sách nhà nước 794 tỷ đồng, tăng 156,8% so với năm 2023. Hiện nay, ngành công nghiệp an ninh mạng đang tăng trưởng với tốc độ 30-40% mỗi năm trước nhu cầu chuyển đổi số nhanh và mạnh. Dự báo năm 2025, doanh thu có thể vượt 10.000 tỷ đồng dựa vào nhu cầu phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế và các doanh nghiệp công nghệ Việt đang tìm đường xuất khẩu dịch vụ an ninh mạng.
Bên cạnh đó, an ninh mạng không chỉ tạo ra doanh thu cho nền kinh tế, tạo ra nhiều việc làm cho xã hội mà còn là lực lượng bảo vệ chủ quyền số quốc gia, an toàn không gian mạng và mang lại vị thế cho đất nước. Năm 2024, quốc tế đã ghi nhận sự trưởng thành vượt bậc của ngành an toàn thông tin Việt Nam.
Theo Chỉ số An toàn thông tin mạng toàn cầu năm 2024 (GCI) của Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU), Việt Nam tăng 8 bậc kể từ báo cáo công bố năm 2021, vươn lên vị trí thứ 17/194 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, đứng thứ 4 ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và thứ 3 trong khối ASEAN về lĩnh vực an ninh mạng. Năm 2025, tuy chưa có kết quả xếp hạng nhưng các chuyên gia đánh giá với tốc độ tăng trưởng dự đoán 30 - 40% mỗi năm, ngành an ninh mạng Việt Nam sẽ bứt phá hơn nữa trong bảng xếp hạng.
Có thể thấy, thị trường an toàn thông tin, an ninh mạng Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ về cả doanh thu và quy mô thị trường. Mục tiêu được đặt ra là Việt Nam sẽ trở thành cường quốc an toàn an ninh mạng, bảo vệ nền kinh tế của đất nước trên không gian mạng, tạo niềm tin số, làm chủ hệ sinh thái sản phẩm an toàn, an ninh mạng; xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao; xuất khẩu sản phẩm, dịch vụ an toàn thông tin mạng.
Phát triển hệ sinh thái an ninh mạng nội địa, tìm đường xuất khẩu
Trong kỷ nguyên số, tội phạm mạng không chỉ đe dọa an ninh, sự ổn định chính trị, kinh tế và đời sống xã hội của riêng một quốc gia, mà còn là hiểm họa toàn cầu. Việt Nam luôn coi chống tội phạm mạng là một trong những ưu tiên trong chính sách an ninh quốc gia, đồng thời tích cực tham gia cùng cộng đồng quốc tế trong đấu tranh chống tội phạm mạng.
Ông Ngô Tuấn Anh - Trưởng ban An ninh dữ liệu (Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia) cho biết, sau nhiều sự cố, doanh nghiệp trong nước cùng Hiệp hội An ninh mạng đang phát triển hệ sinh thái sản phẩm nội địa bởi sản phẩm công nghệ nước ngoài tiềm ẩn rủi ro bởi có thể tồn tại lỗ hổng, khiến dữ liệu bị trích xuất. Vì vậy, cần tập trung chuẩn hóa, tuân thủ và đẩy mạnh phát triển các giải pháp do Việt Nam làm chủ, đồng thời tìm cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu.
Tuy vậy, kinh doanh trên thị trường quốc tế, nhất là với một lĩnh vực đặc thù như an ninh mạng, chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là hiện nay nguồn nhân lực của chúng ta còn thiếu, nhận thức về an ninh mạng của nhiều công ty, doanh nghiệp, tổ chức còn chưa đầy đủ. Tuy nhiên, doanh nghiệp an ninh mạng Việt Nam có thế mạnh là nhân sự chuyên môn tốt, dịch vụ cung cấp đa dạng, giá cả cạnh tranh.
Một cơ hội thuận lợi nữa cho ngành an ninh mạng Việt Nam sắp tới là trong tháng 10/2025 sẽ diễn ra Lễ mở ký Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội).
Theo ông Vũ Ngọc Sơn - Trưởng ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ và Hợp tác quốc tế (Hiệp hội An ninh mạng quốc gia), Công ước Hà Nội được kỳ vọng sẽ mang lại rất nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp, các tổ chức về an ninh mạng tại Việt Nam. Bởi trong thời gian qua, những vấn đề liên quan đến pháp lý đã làm cho các doanh nghiệp, tổ chức an ninh mạng Việt Nam gặp khó khi đưa các sản phẩm, dịch vụ của chúng ta ra nước ngoài.
Ông Sơn hy vọng Công ước Hà Nội sẽ giúp thu hẹp khoảng cách pháp lý giữa các quốc gia, sẽ tạo ra được một tiêu chuẩn chung cho các quốc gia về an ninh mạng. Đồng thời là cơ hội để Việt Nam có thể xuất khẩu sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng ra nước ngoài sẽ thuận lợi hơn rất nhiều. Đồng thời tạo điều kiện cho các chuyên gia, công ty về an ninh mạng tại Việt Nam có môi trường thực tế lớn để tạo ra được những sản phẩm, giải pháp không chỉ phù hợp với nhu cầu ở Việt Nam mà có thể cả trên toàn cầu.
