Hà Nội: Đề xuất nâng mức xử phạt vi phạm hành chính trong phòng cháy chữa cháy
Ngày 28/10, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của HĐND TP về “Quy định mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn thành phố”. Đây là bước đi quan trọng nhằm siết chặt công tác phòng cháy chữa cháy.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Hồng , Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội, từ năm 2022 đến nay, các lực lượng chức năng đã tiến hành kiểm tra an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) đối với hơn 220.000 lượt cơ sở, phát hiện và kiến nghị khắc phục gần 274.000 tồn tại, vi phạm. Qua đó, hơn 15.600 vi phạm được phát hiện, xử phạt gần 8.000 cá nhân và tổ chức với tổng số tiền phạt trên 159 tỷ đồng.
Tuy nhiên, dù có các biện pháp xử lý nghiêm, vẫn còn nhiều chủ cơ sở chọn cách nộp phạt để tiếp tục vi phạm do lợi nhuận thu được cao hơn số tiền phạt. Thực trạng này khiến tình hình cháy, nổ trên địa bàn Hà Nội vẫn diễn biến phức tạp. Trong gần 4 năm, có tới 3.403 vụ cháy và 5 vụ nổ xảy ra, làm 146 người chết, 106 người bị thương cùng thiệt hại tài sản lớn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh trật tự, phát triển kinh tế xã hội.
Trong tổng số 180 hành vi vi phạm được khảo sát, chỉ 20 hành vi được nâng mức phạt so với Nghị định 144/2021 trước đó, chiếm 11,1%. Số còn lại, chiếm 88,9%, giữ nguyên mức phạt cũ. Điều này đặt ra vấn đề cần thiết phải điều chỉnh, nhằm phù hợp với thực tiễn và mức sống, thu nhập của người dân Thủ đô.
Phó Giám đốc Công an thành phố ông Nguyễn Hồng Ky nêu rõ: “Việc trình HĐND TP ban hành Nghị quyết quy định mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm trong lĩnh vực PCCC là vô cùng cần thiết, vừa đảm bảo đúng thẩm quyền vừa có tính thực tiễn cao trong công tác phòng chống cháy nổ.”
Dự thảo Nghị quyết gồm 2 điều chính, trong đó quy định mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC trên địa bàn Hà Nội và nội dung tổ chức thực hiện. Đáng chú ý, 4 phụ lục kèm theo dự thảo quy định nhóm hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt cao hơn Nghị định 106 với các mức lần lượt là 2 lần, 1,6 lần, 1,5 lần và 1,2 lần mức phạt quy định hiện hành.
Cụ thể, có 82 hành vi vi phạm bị áp dụng mức phạt gấp 2 lần; 42 hành vi gấp 1,6 lần; 9 hành vi gấp 1,5 lần và 6 hành vi gấp 1,2 lần.
Nhiều chuyên gia và đại biểu tham dự hội nghị phản biện đánh giá cao tính cấp bách của việc ban hành Nghị quyết. PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, sự cần thiết của Nghị quyết nhằm cụ thể hóa Luật Thủ đô và tháo gỡ khó khăn từ thực tế công tác PCCC.
Ông Mỳ cho biết, tình trạng vi phạm về PCCC và CNCH chưa được giải quyết triệt để, số vụ cháy nổ diễn biến phức tạp và có chiều hướng tăng qua các năm. Năm 2023, TP đã xử lý gần 3.000 trường hợp vi phạm, phạt trên 40 tỷ đồng; năm 2024 tiếp tục phát hiện gần 5.000 vi phạm nhưng số tiền phạt lại giảm, phản ánh công tác xử lý chưa đủ sức răn đe.
Theo ông Nguyễn Chí Mỳ, mức độ ảnh hưởng của các vụ cháy nổ là rất lớn. Vì vậy, việc nâng mức xử phạt là yêu cầu cần thiết để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật và nâng cao ý thức phòng ngừa trong nhân dân.
Đồng tình với quan điểm trên, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam đề nghị dự thảo Nghị quyết cần làm rõ thẩm quyền xử phạt và quy trình tổ chức thực hiện, đặc biệt là vai trò của chính quyền cấp xã. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết huy động thêm sự tham gia giám sát của cộng đồng, doanh nghiệp, tổ dân phố, hộ gia đình nhằm tạo sức mạnh tổng hợp trong phòng chống cháy nổ.
Một số ý kiến đề nghị dự thảo phải minh bạch, cơ sở rõ ràng trong việc phân loại hành vi vi phạm vào các nhóm mức phạt khác nhau để đảm bảo uy tín và tính thuyết phục trước khi ban hành chính thức.
Trước đòi hỏi cấp thiết nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy tại Hà Nội, việc trình HĐND TP ban hành Nghị quyết tăng mức phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực này sẽ góp phần tạo ra cơ chế pháp lý đủ mạnh, hạn chế vi phạm triệt để hơn. Qua đó, bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản của người dân, góp phần phát triển kinh tế xã hội Thủ đô ổn định, bền vững.
