Giảm nghèo về thông tin – Nền tảng thúc đẩy phát triển kinh tế ở xã Chợ Đồn
Nhận thức được rằng thông tin là “cầu nối” quan trọng giúp người dân nắm bắt chủ trương, chính sách, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, ngay từ khi thành lập, UBND xã Chợ Đồn (Tỉnh Thái Nguyên) đã xác định công tác giảm nghèo về thông tin là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội.
Tăng cường truyền thông, thu hẹp khoảng cách thông tin vùng dân tộc
Sau khi được thành lập trên cơ sở hợp nhất xã Phương Viên, xã Bằng Lãng, xã Ngọc Phái và thị trấn Bằng Lũng, xã Chợ Đồn (tỉnh Bắc Kạn) hiện có diện tích tự nhiên hơn 142 km², với 39 thôn, 16.252 nhân khẩu, gồm 8 dân tộc cùng sinh sống. Trên vùng đất rộng lớn, giàu truyền thống đoàn kết này, công tác giảm nghèo về thông tin đã và đang được gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế, góp phần tạo nên diện mạo mới cho xã vùng cao sau sáp nhập.
Nhận thức được rằng thông tin là “cầu nối” quan trọng giúp người dân nắm bắt chủ trương, chính sách, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, ngay từ khi thành lập, UBND xã Chợ Đồn đã xác định công tác giảm nghèo về thông tin là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội.
Xã đã duy trì và mở rộng hệ thống truyền thanh cơ sở, củng cố hạ tầng công nghệ thông tin, đảm bảo thông tin chính thống, kịp thời đến từng thôn, bản. Hiện nay, 39 Tổ công nghệ số cộng đồng đã được thành lập, với lực lượng nòng cốt là trưởng thôn, đoàn viên thanh niên, cán bộ văn hóa – xã hội. Các tổ này là “cánh tay nối dài” trong việc phổ biến kỹ năng số, hướng dẫn người dân tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến, cài đặt định danh điện tử, tra cứu thủ tục hành chính và nắm bắt thông tin thị trường nông sản.
Đặc biệt, Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Chợ Đồn đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025 đã trở thành điểm sáng trong công tác chuyển đổi số cấp cơ sở. Trong quý III/2025, trung tâm đã tiếp nhận 1.057 hồ sơ, trong đó có tới 81,9% hồ sơ được nộp trực tuyến. Tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng và trước hạn đạt 100%, phản ánh rõ nỗ lực cải cách hành chính và sự chuyển biến trong nhận thức, kỹ năng số của người dân.
Việc triển khai Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử được thực hiện đồng bộ, giúp 99,7% người dân trên 14 tuổi được cấp căn cước công dân, hơn 70% đã kích hoạt định danh điện tử mức 2, mở ra cơ hội lớn trong việc tiếp cận các dịch vụ công, chính sách hỗ trợ trực tuyến và giao dịch thương mại số.
Bên cạnh đó, xã đã tổ chức 25 cuộc tuyên truyền phổ biến pháp luật, hơn 1.700 lượt người tham dự, nội dung tập trung vào quyền tiếp cận thông tin, chuyển đổi số, hòa giải cơ sở, chính quyền điện tử. Những buổi tuyên truyền này không chỉ giúp đồng bào nắm vững pháp luật, mà còn nâng cao nhận thức về vai trò của thông tin trong đời sống, sản xuất.
Nhờ đó, người dân các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Mông… đã bắt đầu quen với việc sử dụng điện thoại thông minh, truy cập internet để tìm hiểu mô hình trồng trọt, chăn nuôi hiệu quả; nộp hồ sơ hành chính không cần đến trụ sở xã; hoặc quảng bá, tiêu thụ sản phẩm đặc sản của địa phương qua các nền tảng thương mại điện tử.
Gắn giảm nghèo về thông tin với phát triển kinh tế bền vững
Công tác giảm nghèo về thông tin ở Chợ Đồn không tách rời phát triển kinh tế, mà được tích hợp, gắn kết trong tất cả các chương trình mục tiêu quốc gia. Trong năm 2025, xã đã ban hành kế hoạch thực hiện Chương trình giảm nghèo bền vững, tập trung vào hỗ trợ sinh kế, tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề và kết nối thông tin thị trường.
Trên lĩnh vực nông – lâm nghiệp, xã đã chỉ đạo người dân chủ động sản xuất, phòng trừ sâu bệnh, trồng mới gần 25 ha rừng sau khai thác, duy trì các công trình thủy lợi phục vụ sản xuất, đồng thời triển khai 14 sản phẩm OCOP đạt chuẩn – trong đó có 2 sản phẩm 4 sao, 12 sản phẩm 3 sao. Mô hình rượu men lá Phương Đông đang được nghiên cứu, xây dựng như một hướng phát triển kinh tế gắn với văn hóa truyền thống.
Nhờ ứng dụng công nghệ và thông tin, nhiều hộ đã mở rộng quy mô sản xuất, đăng ký hộ kinh doanh, phát triển hợp tác xã nông sản, góp phần tạo việc làm và tăng thu nhập. Trong quý III/2025, xã đã tiếp nhận và xử lý 85 hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh, tạo môi trường sản xuất – kinh doanh minh bạch, thuận lợi.
Ở lĩnh vực chuyển đổi số và thương mại, xã đã tích cực hướng dẫn các chủ thể kinh tế sử dụng mạng xã hội và sàn thương mại điện tử để quảng bá sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương. Các lớp tập huấn kỹ năng số được tổ chức giúp cán bộ và người dân nắm bắt cách thức đưa sản phẩm lên nền tảng trực tuyến, từ đó mở rộng thị trường tiêu thụ, giảm phụ thuộc vào thương lái truyền thống.
Ngoài ra, các chính sách tín dụng ưu đãi cho hộ nghèo, cận nghèo, chương trình dạy nghề cho lao động nông thôn, và các lớp đào tạo kỹ năng số cơ bản đã được triển khai đồng bộ. Đến nay, toàn xã có hơn 6.400 lao động qua đào tạo, hơn 140 người đăng ký học nghề năm 2025, thể hiện quyết tâm của người dân trong việc nâng cao năng lực sản xuất và tiếp cận tri thức mới.
Việc kết hợp hài hòa giữa truyền thông – chuyển đổi số – phát triển kinh tế nông thôn mới đã mang lại hiệu quả rõ rệt: đời sống người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số ổn định, tình trạng tái nghèo giảm, niềm tin vào chính quyền tăng lên. Tính đến quý III/2025, xã đã đạt 11/19 tiêu chí nông thôn mới, trong đó nhiều tiêu chí liên quan đến hạ tầng, thông tin và việc làm đã có chuyển biến tích cực.
Hướng tới xã phát triển toàn diện, hiện đại và thông minh
Những kết quả đạt được trong thời gian ngắn cho thấy hướng đi đúng của xã Chợ Đồn trong việc gắn giảm nghèo về thông tin với phát triển kinh tế bền vững. Chính quyền xã tiếp tục xác định chuyển đổi số là “đòn bẩy” để nâng cao hiệu quả quản lý, đồng thời là công cụ giúp người dân vươn lên thoát nghèo bằng tri thức và công nghệ.
Trong thời gian tới, xã đặt mục tiêu phủ sóng thông tin đến 100% thôn, bản, mở rộng các Tổ công nghệ số cộng đồng, xây dựng cổng thông tin giới thiệu sản phẩm OCOP, hỗ trợ hộ nghèo tham gia giao dịch trực tuyến, đồng thời duy trì hoạt động Trung tâm phục vụ hành chính công như “đầu mối thông minh” phục vụ người dân.
Từ một xã mới sáp nhập với nhiều khó khăn, Chợ Đồn đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong công tác giảm nghèo về thông tin và chuyển đổi số ở vùng dân tộc thiểu số, góp phần xây dựng một xã nông thôn mới kiểu mẫu, nơi thông tin, tri thức và kinh tế cùng hòa quyện để mang lại cuộc sống ấm no, văn minh cho mọi người dân.
