Đẩy mạnh giảm nghèo thông tin để tiến tới xóa nghèo bền vững trên địa bàn xã Bạch Thông
Bước đầu, các hoạt động truyền thông, tuyên truyền, mở rộng hạ tầng thông tin – truyền thông đã mang lại chuyển biến rõ rệt trong đời sống xã hội của Bạch Thông (Thái Nguyên). Giảm nghèo thông tin chính là mở cánh cửa dẫn tới tương lai no ấm, hạnh phúc và phát triển lâu dài cho đồng bào các dân tộc xã Bạch Thông.
Thông tin là định hướng phát triển và sinh kế giảm nghèo bền vững
Trong những năm qua, công tác giảm nghèo bền vững trên địa bàn xã Bạch Thông luôn được cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo, đặc biệt là nội dung giảm nghèo về thông tin – một trong những điều kiện quan trọng để đồng bào các dân tộc thiểu số tiếp cận chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, cập nhật kiến thức sản xuất, nâng cao trình độ dân trí và tự mình thoát nghèo. Bước đầu, các hoạt động truyền thông, tuyên truyền, mở rộng hạ tầng thông tin – truyền thông đã mang lại chuyển biến rõ rệt trong đời sống xã hội, song để đạt được mục tiêu giảm nghèo bền vững, vẫn cần sự nỗ lực đồng bộ, kiên trì hơn nữa.
Hiện toàn xã Bạch Thông có trên 8.000 dân, trong đó có hơn 7.500 người là đồng bào dân tộc thiểu số. Tỷ lệ hộ nghèo toàn xã là hơn 5%, hộ cận nghèo hơn 3%, đa phần sinh sống dựa vào nông nghiệp truyền thống, sản xuất còn nhỏ lẻ, năng suất và thu nhập chưa cao. Đối với nhóm hộ nghèo và cận nghèo, việc tiếp cận thông tin, tri thức và khoa học kỹ thuật còn nhiều hạn chế, đặc biệt là thông tin về chính sách hỗ trợ giảm nghèo, mô hình sản xuất mới, cơ hội việc làm, dịch vụ xã hội, thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Nhiều hộ dân vẫn quen với tập quán sản xuất cũ, ngại thay đổi phương thức canh tác, thiếu kỹ năng tiếp nhận thông tin và áp dụng vào thực tế. Mặc dù điện thoại thông minh và internet đã phủ rộng ở nhiều xóm, song khả năng sử dụng thiết bị và công nghệ số của một bộ phận người dân còn thấp; một số vùng sâu, vùng xa sóng điện thoại chưa ổn định, ảnh hưởng đến khai thác thông tin trực tuyến.
Bên cạnh đó, một bộ phận người dân vẫn còn tâm lý trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước, chưa chủ động tìm hiểu cơ hội phát triển kinh tế, chưa mạnh dạn thay đổi tư duy sản xuất, điều này làm giảm hiệu quả của các chính sách giảm nghèo. Thực tế cho thấy: khi thiếu thông tin sẽ dẫn đến thiếu định hướng phát triển và là nguyên nhân để thiếu sinh kế bền vững. Vì vậy, giảm nghèo thông tin chính là chìa khóa mở đường cho giảm nghèo đa chiều và giảm nghèo bền vững.
Truyền thông – Giải pháp thoát nghèo
Nhận thức rõ vai trò của thông tin trong phát triển kinh tế - xã hội, UBND xã Bạch Thông đã xác định công tác truyền thông, nâng cao dân trí và tiếp cận thông tin chính thống phải đi trước một bước. Trong thời gian qua, xã đã triển khai nhiều hoạt động đồng bộ và thiết thực.
Xã đã sửa chữa, nâng cấp các cụm loa truyền thanh ở các xóm, đảm bảo thông tin được truyền tải nhanh chóng, kịp thời đến người dân. Không chỉ thông tin thời sự, chính sách pháp luật, mà các bản tin hướng dẫn sản xuất nông nghiệp, mô hình trồng trọt – chăn nuôi hiệu quả cũng được phát thường xuyên. Bên cạnh loa phát thanh truyền thống, xã đã đẩy mạnh tuyên truyền qua mạng xã hội: như nhóm Zalo cộng đồng của từng thôn, trang thông tin điện tử xã, các hoạt động truyền thông trực tiếp tại nhà văn hóa, câu lạc bộ hội phụ nữ, đoàn thanh niên, hội nông dân…
Thông tin được truyền đến đúng đối tượng, đúng ngôn ngữ, dễ hiểu và dễ áp dụng vào thực tế. Xã tổ chức các lớp tập huấn và chuyển giao khoa học kỹ thuật, hằng năm, xã phối hợp với phòng nông nghiệp, trạm khuyến nông, các doanh nghiệp và hợp tác xã tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, hướng dẫn chuyển đổi giống cây trồng vật nuôi. Giới thiệu các mô hình kinh tế hiệu quả, tư vấn tiếp cận nguồn vốn ưu đãi.
Qua đó, nhiều hộ nghèo đã mạnh dạn thay đổi cách nghĩ, cách làm, chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất tập trung, gắn với thị trường tiêu thụ, thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Xã vận động bà con sử dụng điện thoại thông minh để tra cứu thị trường, mạng xã hội để quảng bá sản phẩm nông nghiệp, nhật ký điện tử trong chăm sóc cây trồng, mã truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm chè và nông sản.
Nhờ các biện pháp này, nhiều hộ dân đã biết tự tìm kiếm thông tin, học hỏi từ bên ngoài và chủ động mở rộng sinh kế, từ đó thu nhập nâng lên, giảm nguy cơ tái nghèo, khơi dậy tinh thần tự lực, tự vươn lên của người dân.
Đi đôi với truyền thông, xã Bạch Thông tập trung thay đổi tư duy và khơi dậy khát vọng phát triển trong nhân dân. Phát huy vai trò người uy tín trong cộng đồng làm cầu nối vận động, triển khai mô hình “Mỗi xóm giúp một hộ nghèo”, đoàn thể nhận đỡ đầu hộ khó khăn. Đưa thanh niên dân tộc thiểu số tham gia học nghề, xuất khẩu lao động, đi làm tại các khu công nghiệp.
Chính sự đoàn kết và tinh thần tự lực đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ từ trong cộng đồng, hình thành các hạt nhân tiên phong trong phát triển kinh tế để hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững, phát triển toàn diện. Trong thời gian tới, xã Bạch Thông tiếp tục kiến nghị Nhà nước và tỉnh hỗ trợ nâng cấp đường giao thông kết nối vùng sản xuất, tăng đầu tư hạ tầng thông tin – viễn thông vùng khó khăn, hỗ trợ xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP, kết nối doanh nghiệp tiêu thụ và bao tiêu nông sản, tăng nguồn vốn hỗ trợ chuyển giao công nghệ và đào tạo nghề, Mục tiêu đặt ra là giảm nghèo đa chiều bền vững, thu nhập ổn định, không tái nghèo, từng bước xây dựng nông thôn mới phát triển toàn diện và hiện đại.
Có thể nói, giảm nghèo thông tin không chỉ là cung cấp kiến thức, mà quan trọng hơn, đó là trao cho người dân cơ hội lựa chọn con đường phát triển của chính mình. Khi người dân hiểu – biết – tin và làm chủ thông tin, họ sẽ chủ động vươn lên thoát nghèo và làm giàu bền vững. Giảm nghèo thông tin chính là mở cánh cửa dẫn tới tương lai no ấm, hạnh phúc và phát triển lâu dài cho đồng bào các dân tộc xã Bạch Thông.
