Đặt khoa học - công nghệ vào trung tâm phát triển

Tại sự kiện, ông Trương Cảnh Tuyên - Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, khẳng định, với vị thế là đô thị hạt nhân, trung tâm kinh tế, văn hóa và giáo dục của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Cần Thơ luôn xác định khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực cốt lõi nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững.

Bám sát định hướng của Trung ương, TP Cần Thơ đã ban hành nhiều chính sách, chương trình và kế hoạch nhằm đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao tiến bộ khoa học - công nghệ vào các lĩnh vực trọng điểm như nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến, y tế, giáo dục và môi trường.

“Các nhiệm vụ khoa học và công nghệ được triển khai tại các sở, ngành, địa phương không chỉ góp phần giải quyết các bài toán thực tiễn, mà còn nâng cao trình độ kỹ thuật, năng lực công nghệ của doanh nghiệp và tổ chức công lập, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển bền vững” - Chủ tịch UBND TP Cần Thơ nhấn mạnh.

Tuần lễ năm nay mang chủ đề “Cần Thơ - Trung tâm động lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”, diễn ra trong 5 ngày với chuỗi tọa đàm, diễn đàn và hội thảo chuyên sâu. Các hoạt động tập trung xác định định hướng, giải pháp đột phá để phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; lan tỏa các mô hình, giải pháp ứng dụng hiệu quả; đồng thời tiếp thu ý kiến chuyên gia, doanh nghiệp phục vụ hoạch định chính sách trong giai đoạn tới.

Tại sự kiện, ông Phạm Đức Long - Thứ trưởng Bộ KHCN, nhấn mạnh: “Bộ ba khoa học-công nghệ - đổi mới sáng tạo - chuyển đổi số chính là con đường để Cần Thơ vượt qua giới hạn phát triển hiện nay, chuyển từ vai trò tiếp nhận thách thức sang vai trò kiến tạo lời giải”.

Theo ông Long, khoa học và công nghệ chỉ thực sự có giá trị khi được chuyển hóa thành đổi mới sáng tạo - khi nghiên cứu trở thành sản phẩm, công nghệ trở thành năng suất và ý tưởng trở thành tăng trưởng. Tuy nhiên, khoảng cách từ nghiên cứu đến ứng dụng, từ công nghệ đến thị trường, từ ý tưởng đến sản phẩm tại Cần Thơ vẫn còn lớn. Nhiều kết quả khoa học chưa ra khỏi phòng thí nghiệm; nhiều công nghệ chưa được “địa phương hóa”; nhiều sáng kiến dừng ở thử nghiệm, chưa tạo ra giá trị kinh tế - xã hội rõ nét.

Từ thực tiễn đó, đổi mới sáng tạo được xác định là khâu then chốt để Cần Thơ chuyển từ tiếp nhận công nghệ sang chuyển hóa tri thức thành giải pháp. Một nội dung được Thứ trưởng Phạm Đức Long đặc biệt nhấn mạnh là đổi mới mối quan hệ “ba nhà”: Nhà nước - viện trường - doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp phải được đặt ở vị trí trung tâm.

“Nếu không thay đổi cách tiếp cận, khoa học sẽ đi một con đường, doanh nghiệp đi một con đường, còn Nhà nước phải đi giữa để nối hai con đường, dẫn đến phân tán nguồn lực và hiệu quả thấp” - ông Long khuyến nghị.

Cùng quan điểm, ông Huỳnh Thành Đạt - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, cho rằng trong bối cảnh thế giới chuyển mạnh sang kinh tế tri thức, kinh tế số và phát triển xanh, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã trở thành yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh và vị thế phát triển của mỗi địa phương. Đối với Cần Thơ, lựa chọn con đường phát triển dựa trên tri thức và công nghệ không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là lựa chọn chiến lược.

Cần Thơ có nhiều lợi thế đặc thù để hiện thực hóa định hướng này, nổi bật là hệ thống viện nghiên cứu, trường đại học lớn của vùng, với Đại học Cần Thơ giữ vai trò nòng cốt trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ; đồng thời là trung tâm phát triển nông nghiệp công nghệ cao, chế biến nông - thủy sản, logistics và dịch vụ gắn với chuỗi giá trị vùng.

Sau khi sắp xếp, hợp nhất 3 địa phương Cần Thơ, Sóc Trăng và Hậu Giang, TP Cần Thơ hiện có 113 tổ chức có hoạt động khoa học và công nghệ, hơn 10.600 nhân lực tham gia hoạt động khoa học - công nghệ. Những con số này cho thấy nền tảng khoa học - công nghệ đang từng bước được củng cố, tạo dư địa để Cần Thơ phát huy vai trò đầu tàu tri thức, trung tâm đổi mới sáng tạo của vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn phát triển mới.