Đắk Lắk: Trợ lực giúp phụ nữ DTTS thay đổi nếp nghĩ, mở đường phát triển

Đổi thay từ những buổi truyền thông cộng đồng

Một trong những dấu ấn rõ nét nhất khi triển khai Đề án 1898 chính là hoạt động truyền thông phù hợp với đặc thù từng buôn làng. Từ cấp tỉnh đến cơ sở, các tài liệu tuyên truyền được biên soạn dễ hiểu, gần gũi, sử dụng hình ảnh, ngôn ngữ phù hợp với đồng bào DTTS. Các buổi tuyên truyền, tập huấn được tổ chức đều đặn cho đội ngũ cán bộ thôn, buôn, già làng, Người có uy tín và phụ nữ tại địa phương.

Buôn Knir xã Ea Krur là một ví dụ tiêu biểu. Đây là buôn đặc biệt khó khăn, với hơn 99% dân số là đồng bào DTTS tại chỗ. Dù đời sống còn nhiều thiếu thốn, nhưng những năm qua, buôn Knir đã ghi nhận sự chuyển biến rõ rệt nhờ mô hình truyền thông trực tiếp đến người dân.

Năm 2023, Tổ truyền thông cộng đồng buôn Knir được thành lập với 10 thành viên đại diện các đoàn thể và hội viên phụ nữ trong buôn. Sau khi được tập huấn bài bản về bình đẳng giới, Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Phòng chống bạo lực gia đình và các chính sách dành cho phụ nữ DTTS, các thành viên trong Tổ đã trở thành cầu nối đưa thông tin đến từng hộ dân.

Điểm đặc biệt của mô hình này là có sự tham gia của 5 thành viên nam giới. Sự hiện diện của nam giới trong công tác bình đẳng giới đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ, giúp việc tuyên truyền trở nên khách quan hơn và tác động trực tiếp đến nhận thức của chính đàn ông trong buôn – những người thường nắm vai trò quyết định trong gia đình.

Chỉ trong thời gian ngắn sau khi ra mắt, Tổ truyền thông đã tổ chức nhiều buổi sinh hoạt cộng đồng, trang bị loa phát thanh và tài liệu tuyên truyền để chia sẻ kiến thức về bảo vệ trẻ em, phòng chống bạo lực gia đình, loại bỏ tư tưởng trọng nam khinh nữ, ngăn chặn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Những buổi nói chuyện gần gũi, chân tình đã giúp nhiều phụ nữ mạnh dạn phát biểu, chia sẻ khó khăn và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.

Nhờ vậy, phụ nữ buôn Knir ngày càng tự tin hơn, sẵn sàng tham gia hoạt động văn hóa, văn nghệ, mạnh dạn vay vốn phát triển kinh tế, đóng góp trong các phong trào của địa phương. Các hủ tục trước đây vốn ăn sâu trong cộng đồng như tảo hôn hay kết hôn cận huyết thống cũng đang dần được đẩy lùi.

Tạo cơ hội để phụ nữ khẳng định vị trí của mình

Việc nâng cao nhận thức chỉ là bước đầu. Các địa phương tại Đắk Lắk còn triển khai nhiều chương trình nhằm giúp phụ nữ DTTS phát triển toàn diện, từ kinh tế, văn hóa đến kỹ năng xã hội. Các phong trào như “Xây dựng người phụ nữ Đắk Lắk thời đại mới”, “Gia đình 5 có, 3 sạch”, “Gia đình an toàn – xanh – sạch – đẹp – bản sắc” hay Cuộc vận động “Thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong phát triển kinh tế của phụ nữ DTTS” đã trở thành điểm tựa để chị em tự tin hướng đến cuộc sống mới.

Nhiều hội thi, diễn đàn, hoạt động truyền thông cũng được tổ chức thường xuyên, như tìm hiểu pháp luật về gia đình, phòng chống bạo lực trên cơ sở giới, giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích, an toàn giao thông, chăm sóc sức khỏe sinh sản hay nhận diện rủi ro an ninh mạng… Những sân chơi này không chỉ mang tính tuyên truyền mà còn tạo điều kiện để phụ nữ, trẻ em và cả nam giới trong cộng đồng cùng tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên, sinh động.

Song song đó, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp còn phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội và các tổ chức tín dụng triển khai các nguồn vốn ưu đãi dành cho phụ nữ DTTS. Nhờ khoản vay này, nhiều gia đình đã có thêm động lực để phát triển kinh tế hộ.

Trường hợp chị H’Ôn Niê ở buôn Knir là minh chứng rõ nét. Được Tổ tiết kiệm và vay vốn giới thiệu, chị vay được 50 triệu đồng từ nguồn vốn sản xuất, kinh doanh ở vùng khó khăn. Với nguồn vốn đó, chị đầu tư chăm sóc 1,1 ha cà phê, đồng thời mở dịch vụ xay xát, buôn bán nhỏ và chăn nuôi bò. Nhờ biết tính toán làm ăn, kinh tế gia đình chị ngày càng ổn định, con cái được học hành đầy đủ. Sự thành công của chị H’Ôn đã trở thành động lực để nhiều phụ nữ khác trong buôn tự tin bước ra khỏi vòng luẩn quẩn của nghèo đói.

Nhờ sự phối hợp giữa chính quyền, các đoàn thể và sự nỗ lực của từng hội viên, bình đẳng giới tại vùng DTTS ở Đắk Lắk đã có bước tiến dài. Phụ nữ không còn chỉ quanh quẩn trong gia đình mà đã mạnh dạn làm kinh tế, tham gia công tác xã hội, trở thành nhân tố tích cực trong xây dựng đời sống mới.

Thay đổi nhận thức đã bắt đầu chuyển biến rõ rệt. Không chỉ phụ nữ, mà cả nam giới, người lớn tuổi, thanh niên trong buôn đều ngày càng hiểu đúng hơn về vai trò của phụ nữ, tầm quan trọng của bình đẳng giới và trách nhiệm của mỗi người trong xây dựng một cộng đồng văn minh, tiến bộ.

Những kết quả đạt được cho thấy, khi được tạo điều kiện và trao niềm tin, phụ nữ DTTS hoàn toàn có khả năng vươn lên, khẳng định vị trí của mình và đóng góp tích cực cho sự phát triển của gia đình và địa phương.