Lúng túng xác định trách nhiệm người đứng đầu

Báo cáo Phòng chống tham nhũng năm 2017 của Thanh tra Chính phủ cho biết, qua kiểm tra tại 3.622 cơ quan tổ chức đơn vị, đã phát hiện 22 đơn vị có vi phạm về tham nhũng như: Lạm dụng quy định về bí mật nhà nước để không công khai những nội dung cần phải công khai, minh bạch hoặc thu hẹp đối tượng, hình thức công khai, gây khó khăn cho việc tiếp cận thông tin của người dân và doanh nghiệp.

Về minh bạch tài sản, thu nhập, số người đã kê khai tài sản, thu nhập năm 2016 là hơn 1,1 triệu người, tỷ lệ kê khai và công khai đều trên 99,8%.

Trong đó có 77 người được xác minh tài sản, thu nhập, thuộc các bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Quốc phòng; Công thương; TP Hà Nội; tỉnh Yên Bái và tỉnh Đồng Nai.

Thanh tra Chính phủ chỉ rõ: “Qua việc xác minh tài sản, thu nhập của cơ quan có thẩm quyền, phát hiện và xử lý 3 trường hợp vi phạm về kê khai tài sản, thu nhập, trong đó có cả cán bộ cấp cao, ở các tỉnh Đồng Nai, Yên Bái”. Trường hợp cụ thể đó là những ai thì không được chỉ rõ.

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, có 25 trường hợp người đứng đầu thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng bị xử lý kỷ luật, trong đó nhiều nhất là tỉnh Kiên Giang với 9 người, hay An Giang 4 người, Hậu Giang 3 người, Bộ Tài chính 2 người. Việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng có tác dụng đề cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, tổ chức trong phòng chống tham nhũng.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai vẫn còn lúng túng trong việc xác định mức độ trách nhiệm của người đứng đầu, hoặc trong trường hợp sai phạm liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều cơ quan, đơn vị, bộ phận.

“Qua thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, ngành thanh tra đã phát hiện 76 vụ, 141 đối tượng có hành vi tham nhũng và liên quan đến tham nhũng. Các vụ án, vụ việc tham nhũng năm 2017 gây thiệt hại trên 1.351 tỷ đồng, đã thu hồi, kê biên 158,8 tỷ đồng, 314 nghìn USD, 4 căn nhà, 1 căn hộ chung cư …”-Thanh tra Chính phủ cho hay.

“Chúng ta đi thanh tra kiểm tra ở đâu cũng quân hùng tướng mạnh nhưng có hiệu quả bằng một bài báo? một phóng viên không?”- ông Nguyễn Mai Bộ, Uỷ viên thường trực Uỷ ban Quốc phòng an ninh của Quốc hội đặt vấn đề để nêu lên tính hiệu quả của công tác phòng chống tham nhũng.

Lấy ví dụ trong báo cáo giám sát các công trình giao thông đầu tư theo hình thức BOT vừa được Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội công bố, ông Bộ nói: “Báo cáo này không chỉ ra trách nhiệm của bộ, ngành nào cả. Không phải không tìm ra được mà không chỉ ra được. Như vậy là mất thế trận lòng dân”.

Cùng chung quan điểm, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Ngô Sách Thực đề nghị, nên công khai các kết luận thanh tra, đấu thầu để người dân, cộng đồng tham gia giám sát việc phòng chống tham nhũng.

“Việc công khai kết luận thanh tra rất cần thiết để đấu tranh phòng chống tham nhũng. Nhưng nhiều ý kiến lại e ngại công khai kết luận thanh tra sẽ làm tình hình phức tạp. Không công khai sao người dân, cộng đồng giám sát được?” - Phó Chủ tịch Ngô Sách Thực nói.