Tăng sức cạnh tranh

Sức mạnh khối ASEAN đến từ sự liên kết.

Năm 2018 sẽ chính thức kết nối ASW; Như vậy cùng nỗ lực cải cách hành chính, cắt giảm các điều kiện kinh doanh bất hợp lý cùng với nền hành chính không giấy thông qua NSW và ASW chắc chắn môi trường đầu tư sẽ được cải thiện, qua đó tăng sức cạnh tranh của quốc gia.

Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, trung bình cứ 1 ngày hàng hóa bị chậm trễ trong khâu thông quan thì lượng hàng xuất nhập khẩu sẽ giảm xuống 1%. Trong khi đó, tại ASEAN, trung bình mất khoảng 20 ngày cho việc xuất khẩu, nhập khẩu cho một chuyến hàng. Điều này làm tăng chi phí cho DN và làm cản trở tăng trưởng kinh tế.

Kết nối ASW được đánh giá là môi trường mang lại lợi ích đa chiều cho các quốc gia cũng như góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực. Chẳng hạn, đối với Chính phủ, cơ chế này giúp đảm bảo sự minh bạch và nâng cao tính tuân thủ nhằm giảm thiểu các rủi ro khi thực thi các quy định bằng phương thức thủ công. Đối với thương mại, việc thực hiện trao đổi dữ liệu điện tử (thông quan phi giấy tờ) qua cơ chế một cửa ASEAN sẽ ngày càng giảm thiểu sử dụng chứng từ giấy. ASW sẽ cho phép DN dễ dàng hơn trong tái sử dụng dữ liệu cũng như việc tự động lấy các dữ liệu từ chứng từ thương mại, chứng từ vận chuyển, tờ khai xuất khẩu… để phục vụ cho khai báo tờ khai hải quan nhập khẩu. Từ đó sẽ giảm chi phí cho DN kể cả các chi phí liên quan đến vận chuyển, lưu trữ, tài liệu hỏng và luân chuyển tiền trong thanh toán.

“Kết nối ASW là cơ hội lớn để các bộ, ngành đổi mới phương thức quản lý theo hướng hiện đại, minh bạch, hiệu lực, hiệu quả, đồng thời đảm bảo tạo thuận lợi tối đa cho DN và các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực thương mại và vận tải quốc tế. Việc thực hiện thành công NSW và ASW chính là minh chứng sát thực cho chủ trương cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia của Việt Nam. Đây cũng là một trong những đột phá chiến lược, giải pháp quan trọng để Việt Nam hội nhập khu vực và quốc tế thành công” - Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định.

Với ý nghĩa lớn như vậy việc gấp rút thực hiện kết nối NSW và ASW là điều nỗ lực cần làm. Nhưng muốn thực hiện được điều này cần sự nỗ lực rất lớn từ các Bộ ngành nếu muốn tạo thuận lợi thực sự cho DN, nhưng không phải Bộ, ngành nào cũng sốt sắng. Chẳng hạn, với NSW, theo kế hoạch, giai đoạn 2016 - 2020, Việt Nam sẽ phải đưa 280 thủ tục hành chính lên NSW nhưng hiện mới chỉ có 13% (37 thủ tục) được đưa vào thực hiện. Đến nay, nhiều bộ, ngành vẫn chưa xây dựng và hoàn thiện kế hoạch hành động triển khai NSW chi tiết cho giai đoạn từ nay đến 2020 theo chỉ đạo của Chính phủ.

Nguyên nhân của sự chậm trễ này đã được Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chỉ rõ: “Do cơ chế phối hợp, kết hợp giữa các bộ, ngành trong thực hiện thủ tục hành chính. Quan trọng nhất là nhận thức các cấp, các ngành, các bộ tham gia. Nếu người đứng đầu, Bộ trưởng mà không chuyển động thì khó mà làm được. Thường sức ỳ của cán bộ công chức rất lớn vì không làm thì chả chết ai cả, chỉ khổ DN, khổ người dân”. Phó Thủ tướng yêu cầu tất cả các thủ tục hành chính liên quan đến quản lý nhà nước đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu quá cảnh, người và phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh được thực hiện thông qua NSW dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4.

Năm 2018 phải tạo ra bước chuyển biến căn bản, hoàn thành triển khai mở rộng trong phạm vi toàn quốc các thủ tục đối với phương tiện, hàng hóa vận tải vào cũng như rời cảng biển, cảng thủy nội địa, các thủ tục đối với phương tiện vận tải không phải thông qua NSW, kết nối được ít nhất 80% tổng số các thủ tục hành chính của các bộ, ngành. Theo đó, cải cách toàn diện hoạt động kiểm tra chuyên ngành; rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa 50% danh mục hàng hóa, sản phẩm và thủ tục kiểm tra chuyên ngành. Đặc biệt, năm 2018, chấm dứt tình trạng có danh mục hàng hóa thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành nhưng không có quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc tiêu chí, phương pháp kiểm tra (trừ trường hợp đặc thù).

Để đạt được mục tiêu trên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông cũng như đơn vị liên quan, xây dựng và triển khai hệ thống công nghệ thông tin phục vụ NSW và ASW đảm bảo tính kết nối, tính hệ thống, an ninh, an toàn về thông tin và cơ sở dữ liệu; xây dựng phương án đầu tư hệ thống dự phòng cho Cổng Thông tin một cửa quốc gia. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài chính đảm bảo tính sẵn sàng của Cổng thông tin một cửa quốc gia phục vụ triển khai chính thức NSW đường hàng không.

Nhằm khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ tại Quyết định 2185, trong thời gian tới, để đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hiệu quả thực hiện NSW và ASW và tạo thuận lợi thương mại, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao, có trách nhiệm chủ động, khẩn trương tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đề ra tại Quyết định số 2185 ngày 14/11/2016 về việc ban hành Kế hoạch tổng thể triển khai cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN giai đoạn 2016-2020. Trong đó tập trung thực hiện ngay rà soát, hoàn thiện cơ sở pháp lý và các thủ tục hành chính để phục vụ cho việc triển khai Cơ chế một cửa quốc gia và cơ chế một cửa ASEAN.

Đồng thời xây dựng, triển khai hệ thống công nghệ thông tin để thực hiện NSW theo hướng tập trung trên nền tảng cổng thông tin một cửa quốc gia, đẩy mạnh thuê dịch vụ trong việc cung cấp các tiện ích cho doanh nghiệp và người dân trên Cổng thông tin một cửa quốc gia, tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật để đảm bảo cung cấp các dịch vụ công quốc gia theo Nghị quyết số 36a của Chính phủ về Chính phủ điện tử. Chủ động đẩy mạnh công tác đào tạo, tuyên truyền và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong việc tham gia thực hiện thủ tục hành chính trên Cổng thông tin một cửa quốc gia; đảm bảo nguồn nhân lực và tài chính phục vụ tốt việc thực hiện NSW và ASW.