Hướng đến lợi ích của dân

Hữu Nguyên 10/03/2018 08:20

Người tiêu dùng hiện đang có nhiều lợi ích khi lựa chọn sử dụng Uber hay Grab, thay cho taxi truyền thống. Không chỉ giá cước rẻ, gọi xe nhanh, thuận tiện hơn, taxi công nghệ còn tạo ra áp lực khiến taxi truyền thống buộc phải thay đổi, mất thế độc quyền, phải nâng cao chất lượng phục vụ. Tuy nhiên, nhiều tranh cãi cũng bắt đầu về hiệu quả xã hội cũng như khả năng quản lý loại hình taxi mới này của cơ quan chức năng.

Hướng đến lợi ích của dân

Grab và Uber sẽ được quản lý như taxi.

Bắt đầu từ việc các hãng taxi truyền thống phàn nàn taxi công nghệ được hưởng quá nhiều ưu đãi về chính sách quản lý cũng như về tài chính. Cùng là kinh doanh vận tải hành khách, song taxi truyền thống thì bị quản lý quá chặt chẽ, nhiều quy định, nhiều điều kiện bắt buộc, nhiều vùng cấm, cũng như đang phải nộp thuế nhiều hơn taxi công nghệ.

Cuộc “so găng” như vậy xem ra là không bình đẳng mà phần bất lợi thuộc về loại hình kinh doanh truyền thống. Kết quả là sau gần 2 năm thử nghiệm taxi công nghệ, các hãng taxi truyền thống liên tục gặp khó khăn, kinh doanh giảm sút nghiêm trọng, buộc phải cắt giảm hàng loạt nhân sự, đầu xe. Một vài hãng taxi truyền thống đang phải đối mặt với nguy cơ phá sản.

Mặc dù lợi ích cho người tiêu dùng là không thể chối cãi, song các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực này hiện đang tỏ ra khá lúng túng trong vai trò “trọng tài” cho cuộc “so găng” nói trên. Sự lúng túng này có nguyên nhân từ việc chưa xác định rõ loại hình kinh doanh. Từ đó cũng chưa có các quy định cụ thể, phù hợp đối với taxi công nghệ đảm bảo sự công bằng của luật pháp cũng như của môi trường làm ăn lành mạnh.

Có thể nói, thiết chế quản lý taxi công nghệ hiện đang là một ca thử nghiệm tính hiệu quả trong điều hành kinh tế của “Chính phủ kiến tạo và hành động vì dân”. Nguyên tắc là bất cứ doanh nghiệp và loại hình kinh doanh nào diễn ra trên lãnh thổ Việt Nam đều phải tuân thủ nghiêm chỉnh chính sách, pháp luật của Nhà nước Việt Nam.

Tuy nhiên, chính sách pháp luật là cơ sở kiến tạo môi trường kinh doanh bình đẳng nhằm phục vụ tốt nhất yêu cầu phát triển bền vững trên cơ sở tôn trọng lợi ích của tất cả các bên có liên quan. Chức trách của Nhà nước chính là đảm bảo cho không gian bình đẳng và lợi ích cộng đồng chứ không thể chỉ đảm bảo cho sự dễ dàng của chính cơ quan quản lý mà đùn đẩy khó khăn, thiệt thòi cho xã hội hay doanh nghiệp.

Những tuyên bố gần đây của các quan chức ngành giao thông về việc sẽ siết chặt quản lý taxi công nghệ theo khuynh hướng tương tự như quản lý taxi truyền thống cũng đang gây nhiều tranh luận. Cùng trong thời gian này, Tòa án Công lý châu Âu (ECJ) cũng vừa xác định Uber là một công ty dịch vụ vận tải, thay vì là một ứng dụng công nghệ như hãng này vẫn tự nhận. Điều này đồng nghĩa việc Uber sẽ phải chấp nhận những quy định hoạt động khắt khe hơn, cũng như phải có giấy phép vận hành như một hãng taxi trên toàn thị trường EU.

Tại một cuộc họp sửa đổi Nghị định 86 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô mới đây, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể đã yêu cầu các đơn vị của ngành nghiên cứu quản lý chặt chẽ loại hình Uber và Grab như mô hình châu Âu.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể yêu cầu tổ soạn thảo Nghị định 86 (sửa đổi) phải xử lý được vấn đề trách nhiệm của các hãng taxi công nghệ trong việc quản lý lái xe.

Cụ thể, các hãng phải ký hợp đồng lao động với tài xế, chịu trách nhiệm khi xảy ra vấn đề tiêu cực như hành khách bị cướp giật, quên đồ trên xe; đảm bảo người dân khi sử dụng dịch vụ của các hãng sẽ được bảo vệ.

Bộ trưởng Thể nhấn mạnh: “Bất kỳ việc gì xảy ra với người dân thì phải có cá nhân, tổ chức chịu trách nhiệm. Nếu đợt này không quản Uber, Grab như một hãng taxi, tôi sẽ không trình lên Chính phủ, bởi tôi là người chịu trách nhiệm chính với Nghị định này”.

Tuy nhiên, bất cứ chính sách pháp luật nào, nếu có thay đổi, bổ sung hay điều chỉnh, mục tiêu cuối cùng vẫn phải hướng đến lợi ích của người dân, cộng đồng doanh nghiệp và xã hội. Không thể bỏ qua những lợi ích mà công nghệ hiện đại mang lại cho người tiêu dùng, cho xã hội của Uber hay Grab khi đi vào thị trường Việt Nam. Do đó, cũng không thể kéo lùi hiệu quả của công nghệ bằng cách quản lý như cũ, theo truyền thống.

Nếu nhìn thấy những bất cập, bất hợp lý, bất bình đẳng trong các quy định quản lý taxi truyền thống, khiến loại hình này từng “đông cứng” nhưng vẫn tồn tại dễ dàng nhờ cơ chế xin - cho, độc quyền, đặc quyền bất chấp lợi ích người dân thì việc đầu tiên cần làm là loại bỏ các quy định bất cập đó. Các quy định cũng cần khuyến khích hoặc thúc đầy taxi truyền thống nâng tầm quản lý, nâng cao chất lượng phục vụ sẵn sàng trong tư thế cạnh tranh với taxi công nghệ chứ không phải tìm cách để kéo lùi sự phát triển khách quan và tất yếu của công nghệ hay thị trường.

Cần phải thấy rằng sự xuất hiện của taxi công nghệ với năng lực cạnh tranh lành mạnh, coi trọng giá trị phục vụ người tiêu dùng với mức giá hợp lý đã phá vỡ thế độc quyền của taxi truyền thống. Do vậy, quản lý taxi công nghệ như taxi truyền thống không có nghĩa là tạo ra thêm khó khăn cho loại hình mới này mà điều cốt lõi là cần tìm cách giảm bớt gánh nặng cho taxi truyền thống và đừng quên lợi ích của người tiêu dùng.

Vấn đề là phải tạo điều kiện để loại hình kinh doanh truyền thống có môi trường phát triển lành mạnh và bình đẳng hơn. Giúp sức cho loại hình kinh doanh truyền thống có thể sánh vai cùng loại hình kinh doanh công nghệ bước chân vào môi trường kinh doanh 4.0, phù hợp với xu thế hội nhập toàn cầu của Việt Nam trong chiến lược phát triển trở thành một quốc gia công nghiệp hiện đại.

(0) Bình luận
Nổi bật
    Tin mới nhất
    Hướng đến lợi ích của dân

    POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO